Herbata indyjska

Od Assam do Darjeeling: najbardziej kompletny przewodnik po indyjskiej herbacie.

Na świecie istnieją setki różnych rodzajów herbaty. Aby się nie zagubić w ich różnorodności, grupujemy je według różnych parametrów, na przykład według kraju pochodzenia. Jednym z tych krajów są Indie, które zajmują drugie miejsce na świecie w eksporcie herbaty. Ale co wiemy o herbacie z kraju, który dał nam jogę, buddyzm i Bollywood? Dlaczego zajmuje dziś znaczną część witryn sklepowych w każdym hipermarkecie? Uporządkujmy więc tę wiedzę.

Ile rodzajów herbaty jest znanych nauce?

Zwyczajowo wyróżnia się sześć rodzajów herbat stworzonych na bazie rośliny Camellia Sinensis: czarną, zieloną, żółtą, białą, oolong i pu-erh.

Ponadto herbatę można podzielić na rodzaje:

• według rodzaju liści herbaty,
• według formy emisji,
• przez obecność dodatków,
• według miejsca pochodzenia.

Krótka historia indyjskiej herbaty.

Liść herbaty jako roślina jest znany mieszkańcom Indii już od czasów starożytnych. Istnieją dowody na to, że Hindusi używali go do ….  jedzenia w pierwszych wiekach naszej ery. Ale jako napój zyskał popularność w tym kraju dopiero w XVIII wieku – dzięki Brytyjczykom.

Prawdopodobnie wiele razy słyszałaś/łeś historię o tym, jak Brytyjczycy uznali, że kupowanie herbaty w Chinach jest zbyt drogie i wykradli nasiona herbaty z Imperium Niebiańskiego. Z powodzeniem przemycone nasiona i sadzonki herbaty (choć nie za jednym razem) , które zakorzeniły się na indyjskiej ziemi, a w latach dwudziestych XIX wieku Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska rozpoczęła w Assam produkcję herbaty na dużą skalę.

Trzydzieści lat później skala produkcji stała się tak imponująca, że ​​Chińczycy zdali sobie sprawę, że ich monopol na herbatę i wpływ na gospodarkę Wielkiej Brytanii (i reszty świata) już nigdy nie będą takie same. Na początku XX wieku indyjska herbata stała się fundamentem światowego biznesu herbacianego – potężna jak słoń, często przedstawiany na opakowaniach z tym produktem.

Warto zauważyć, że chociaż przemysł herbaciany w Indiach rozpoczął się od 80 000 nasion Camellia sinensis var. sinensis z Chin  (kamelia chińska), to w rezultacie większość dzisiejszych plantacji indyjskich obsadza się Camellia sinensis var. krzewy assamiki. Tak, to ta sama roślina, która początkowo rosła w Indiach zanim przemycono nasiona i sadzonki z Chin w XVIII wieku.  Czy więc „machinacje” XVIII wieku były warte takiego wysiłku?

Dziś Indie są drugim co do wielkości producentem i eksporterem herbaty na  świecie, produkując około 1,5 mln ton tego produktu rocznie.

Odmiany herbaty indyjskiej.

Istnieje wiele rodzajów herbaty indyjskiej, ale są cztery odmiany – pochodzące z  czterech regionów, gdzie rozsiane są plantacje herbaty. Są to Darjeeling, Assam, Nilgiri i Sikkim.

Darjeeling.

Najsłynniejsza z najdroższych indyjskich odmian herbaty uprawiana jest na górskich zboczach Himalajów. Zbierana jest ręcznie i nosi taką samą nazwę jak miasto na północy Zachodniego Bengalu. Darjeeling jest szczególnie ceniony w Wielkiej Brytanii, czemu zawdzięcza swój wygląd. To właśnie ta odmiana jest produkowana z liści rośliny Camellia sinensis var. sinensis, (zimportowanych z Chin), dlatego smakuje znacząco odmiennie od innych indyjskich odmian herbat.

Jednak nie tylko Brytyjczycy potrafią docenić walory smakowe herbaty Darjeeling.  W innych krajach herbata ta jest uważane za herbatę z segmentu premium. I nie ma w tym nic dziwnego, bo prawdziwy Darjeeling powstaje wyłącznie z dwóch górnych listków i pączków z krzewów herbacianych, a żeby otrzymać jeden kilogram tej herbaty, trzeba ręcznie zebrać kilkanaście tysięcy takich listków. Większość Darjeeling jest używana do produkcji czarnej herbaty, ale czasami z tej odmiany wytwarza się również zieloną herbatę i herbata oolong. Smak Darjeeling jest delikatny i wyrafinowany.

Co ciekawe, pierwsze wiosenne zbiory Darjeeling wyglądają i smakują bardziej jak zielona herbata. Lekki napar ma delikatny smak, dlatego często nazywana jest „herbacianym szampanem”. Jednak zgodnie z technologią przygotowania nadal należy ona do odmiany herbaty czarnej.

Assam

Najbardziej znana i popularna wśród „budżetowych” odmian herbaty indyjskiej. Można powiedzieć, że na światowym rynku czarna herbata to przede wszystkim Assam. Jej koszt może być bardzo różny w zależności od metody zbierania i przetwarzania. Z krzewu herbacianego Camellia sinensis var. assamica powstaje cierpki, bogaty i jasny napar. Co ciekawe Cameliia simensis var. assamica z natury nie jest uważana za krzak, ale za drzewo i może dorastać do 20 metrów wysokości.

Większość plantacji znajduje się w regionie Assam. Technologia zbierania w większości przypadków jest zmechanizowana. Duże powierzchnie plantacji i uproszczony schemat produkcji pozwalają utrzymać koszt tej odmiany na przystępnym poziomie.

Nilgiri

Nazwa Nilgiri to duże pasmo górskie w Himalajach, a także nazwa regionu u podnóża tych gór i uprawianej tam herbaty. Herbata Nilgiri ma miękki i delikatny, ale jednocześnie bogaty smak. Podobnie jak Darjeeling, należy do elitarnych odmian i dość rzadko można ją znaleźć w sprzedaży w czystej postaci, a nie w mieszance. Charakterystyczną cechą tej herbaty jest to, że rośnie na zboczach gór na wysokości do 2000 m n.p.m. i może być zbierana przez cały rok, a nie w określonych porach roku (jednak częściej robi się to tylko dwa razy w roku – wiosną i jesienią). Zbiór maszynowy tej odmiany jest niemożliwy, co znacząco wpływa na cenę i jakość. Zasadniczo Nilgiri jest podstawą czarnej herbaty, ale zdarzają się wyjątki , że występuje również w postaci herbaty białej, zielonej i oolonga.

Sikkim.

Jest to najmłodsza odmiana indyjskiej herbaty, porównywalna jakością do Darjeeling. Uprawa herbaty w Sikkimie rozpoczęła się w 1969 roku. Liście są zbierane ręcznie na wysokości 1000-2000 metrów nad poziomem morza i są uważane za w 100% ekologiczne. Zbiory zbierane są trzy razy w roku (wiosną, latem i jesienią) ale za najcenniejsze uważa się zbiory wiosenne.

Odmiana Sikkim jest bazą dla herbat zielonych, białych i oolong, a także herbat czarnych. Napar tej ma złociste odcienie, słodki smak i lekki kwiatowy posmak. Większość zbiorów tej odmiany pozostaje w kraju, a tylko 25% jest eksportowane.

Masala.

Hindusi z reguły wolą pić herbatę z mlekiem, chociaż, ściślej mówiąc, piją mleko z herbatą. Jednocześnie czasami jest rozcieńczana wodą, a czasami nie.

Klasyczny sposób robienia indyjskiej herbaty Masala jest następujący: liście herbaty włożyć do mleka i zagotować na kuchence, dodać mieszankę przypraw i cukru.

Ta słynna indyjska herbata z przyprawami od dawna jest znakiem rozpoznawczym tego kraju i jego kuchni. Można znaleźć Masalę w postaci herbaty lub proszku, który zalany jest gorącą wodą jak matcha i w kilka sekund zamienia się w gotowy napój. Koneserzy wolą gotować taką herbatę samodzielnie, na kuchence. W każdym razie Masala jest uważana za przydatną dla odporności, zwiększa odporność na przeziębienia i pomaga utrzymać ciepło ciała w chłodne dni.

Interesujące fakty na temat indyjskiej herbaty

•  Ze względu na rodzaje przetwarzania, indyjska herbata dzieli się na trzy główne rodzaje: liściaste, prasowane i sproszkowane. W samych Indiach herbata granulowana jest szczególnie ceniona za jasny i mocny napar. W przypadku eksportu najczęściej dostarczane są herbaty wielko- i drobnolistne.
• Hindusi, używają słowa „chai” w odniesieniu do swojego ulubionego napoju.
• Technologia CTC (Crushing (rozdrabnianie) – Tearing (skubanie) – Curling (zwijanie)), która jest bardzo popularna w produkcji herbaty, została wynaleziona w Indiach do przetwarzania przede wszystkim indyjskiej herbaty. Dziś jest używany na całym świecie.
• Indie są drugim co do wielkości producentem i największym konsumentem herbaty na świecie.

Jak zaparzyć indyjską herbatę?

Klasyczny czarny indyjski Assam najlepiej zaparzać  w standardowy sposób. Aby to zrobić, weź 2-3 gramy herbaty na każde 150 ml wody, zalej go wrzątkiem i pozostaw na 5 minut. Przed pierwszym zaparzeniem herbatę można wypłukać (zalać herbatę wrzątkiem, a następnie natychmiast wylać), a czajniczek można podgrzać. Oba pozytywnie wpłyną na smak i jakość herbaty. Bardzo ważne jest, aby używać czystej filtrowanej wody.

Jeśli masz szczęście kupić Darjeeling, Nilgiri lub Sikkim, użyj do nich wody o temperaturze około 90 stopni. To samo dotyczy indyjskich oolongów. Białą i zieloną herbatę z Indii należy parzyć wodą o temperaturze nie większej niż 75 – 80 stopni.

Jak wybrać indyjską herbatę?

Ilu ludzi, tyle gustów. Ktoś lubi tylko czarną herbatę wielkolistną, ktoś lubi herbatę w torebkach, a ktoś lubi herbatę granulowaną, przygotowaną metodą CTC. Jedyne, co jest niezmienne dokonując wyboru : sucha herbata powinna być pachnąca, wolna od obcych zapachów i od zanieczyszczeń. Z reguły im droższa herbata, tym lepsza jej jakość, ale często również najtańsze opakowania kryją w sobie doskonały produkt, który w pełni spełni Twoje oczekiwania.